SWP

Geen enkele machine, dus ook een kraan en/of takel, heeft een oneindige levensduur. Door de veiligheids- en gezondheidseisen van de EG-Machinerichtlijn is daarom het elimineren van bijzondere gevaren een wettelijk vereiste. Er treedt door het gebruik veroudering op en er kan immers ook bijvoorbeeld metaalmoeheid ontstaan. Fabrikanten van takels zijn daarom verplicht om de theoretische gebruiksduur (SWP = Safe Working Period) in hun handleiding te vermelden. Takels moeten na het verlopen van deze gebruiksduur volledig gereviseerd worden.

FEM is de Europese federatie van kraan- en takelfabrikanten en heeft als doelstelling om gevaren bij hijswerkzaamheden te voorkomen. Het gaat hierbij onder andere om niet waarneembare vermoeiing en veroudering. Deze twee aspecten zijn nog onderbelicht zo heeft de federatie vastgesteld. Bovendien is het kranenpark vaak sterk verouderd.

Wat is SWP (Safe working Period)

De kraan- en takelfabrikanten hebben het takel voor een specifieke toepassing berekend en bij het ontwerp een bepaalde ontwerplevensduur meegegeven. De grondslag hiervoor is de FEM 9.755 norm 'Maatregelen voor het bereiken van veilige bedrijfsperiodes van motorisch aangedreven standaard hijswerktuigen'. Door het gebruiken van het hijswerktuig wordt de levensduur van de kraan en het takel "verbruikt".

Alle fabrikanten van hijswerktuigen hebben dit omschreven in de onderhoudsvoorschriften van de verschillende takeltypes. Na het verstrijken van de SWP dient er een volledige revisie (General Overhaul: GO) plaats te vinden.

In de praktijk zal een takel vaak anders worden gebruikt dan de FEM-groep omschrijft. Zo kan een takel meer of minder hijsbewegingen maken dan geraamd, of is de gemiddelde last hoger of lager dan verwacht. Denk hierbij aan wijzingen in de ploegendiensten of verandering in product of proces. Om die reden is het van belang regelmatig aan hand van de praktijk te toetsen hoe het met de restlevensduur van de takel gesteld is. Misschien is het takel ‘licht’ gebruikt en kan een revisie worden uitgesteld. Of is een takel juist ‘zwaar’ ingezet en is de levensduur bijvoorbeeld al na 7 jaar verbruikt.

Hoe kan worden bepaald of de SWP verlopen is?

Op basis van een correcte FEM-indeling* zal een takel na 10 jaar gereviseerd moeten worden. Indien echter het gebruik van het takel (elke lasthandeling) adequaat geregistreerd is dan kan eventueel deze revisie worden uitgesteld. Voorwaarde is wel dat aan de hand van de registratie aangetoond kan worden dat de levensduur nog niet is versteken.

Voor een exacte berekening van de SWP is door de FEM een formule opgesteld. Deze formule staat ook in de onderhoudsvoorschriften van de meeste fabrikanten omschreven. De formule is opgebouwd uit een aantal factoren zoals hijssnelheid, hijshoogte, gebruiksfrequentie en lastspectrum. Sommige gegevens zijn eenvoudig te achterhalen maar voor andere gegevens is de input van u als klant nodig.

Een aantal takels/kranen is voorzien van een black box die van 100 naar 0 telt. Dan is het een kwestie van uitlezen en de restlevensduur noteren (en bij 0 zal dus de volledige revisie (ook wel General Overhaul genoemd)

uitgevoerd moeten worden). De meeste takels/kranen zijn echter niet voorzien van een black box en dan zal de berekening dus handmatig gemaakt dienen te worden.

Wat betekent dit voor u?

Wij adviseren u om met behulp van de rekentool een inventarisatie te maken van de restlevensduur van uw takels en dit jaarlijks te herhalen. Met name de inschatting van de bedrijfstijd met hoge bedrijfslasten heeft een zeer grote impact op de restlevensduur. Zodra uit de berekening blijkt dat een takel geen restlevensduur meer heeft of in de gevarenzone komt, bezoeken wij u graag om samen een plan van aanpak op te stellen.

Zelf de restlevensduur uitrekenen?

Download hier direct het Restlevensduur calculatieformulier ( of zie link op uw inspectierapport )
(niet geschikt voor tablet en smartphone)